Leibniz. Biografia intelektualna

(1)

Spośród wszystkich myślicieli stulecia geniuszy, które rozpoczęło współczesną filozofię, żaden nie prowadził bardziej bogatego i wszechstronnego życia intelektualnego niż Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716). Wykształcony na prawnika, pracował jako radca dworu, bibliotekarz i historiograf. Dokonał wielu słynnych odkryć na gruncie logiki, matematyki, fizyki i metafizyki, swoje własne prace odczytywał jednak w perspektywie etycznej i teologicznej, łącząc zainteresowania teoretyczne z kwestiami politycznymi, dyplomatycznymi i szerokim wachlarzem reform praktycznych: prawnych, ekonomicznych, administracyjnych, technologicznych, medycznych i kościelnych. Pionierska biografia Marii Rosy Antognazzy nie tylko opisuje pełen zakres tych zainteresowań teoretycznych i działań praktycznych, ale ponadto po raz pierwszy splata je w jednolity portret tego wyjątkowego myśliciela i obraz otaczającego go świata. Tłem dla życia Leibniza są wspaniale zarysowane realia XVII- i XVIII-wiecznej Europy, która ożywa na kartach tej książki.

Jest to mistrzowsko skonstruowany, wyczerpująco udokumentowany opis rozwoju myśli Leibniza, jego ambitnych planów i przedsięwzięć, jego niezliczonych kontaktów intelektualnych i niekończących się wędrówek po Europie. Ujmuje, z precyzją i wielką szczegółowością, niebywale rozległy umysł wybitnie kreatywnego myśliciela. Ta książka to niezwykłe osiągnięcie, odpowiadające trudnemu zadaniu napisania biografii intelektualnej Leibniza. Wyzwaniem nawet dla doświadczonego uczonego jest zapoznanie się choćby z częścią pism Leibniza we wszystkich językach, w których powstały, zrozumienie niuansów religijnych, politycznych i intelektualnych składających się na ówczesną rzeczywistość, a także zidentyfikowanie setek osób, wybitnych i zapomnianych, z którymi kontaktował się Leibniz. Nie ulega wątpliwości, że Antognazza sprostała temu wymaganiu, pisząc biografię, która przewyższa wszystkie istniejące teksty na temat życia Leibniza... Jest to dzieło o niezrównanych standardach akademickich, które z pewnością pozostanie podstawowym źródłem informacji przez długie lata. - „Journal of the History of Philosophy”